En wat als ik het niet doe??

Het blijft even stil aan de andere kant van de lijn. Ze heeft deze vraag nog niet eerder gehad, dat is wel duidelijk.

Ze stamelt wat en weet uiteindelijk uit te brengen: ‘Dan kán het kanker worden’.

Over de zin en onzin van preventieve screening op bijvoorbeeld baarmoederhalskanker is al veel geschreven, zie bijvoorbeeld dit artikel uit de Volkskrant.

Bijna twee jaar geleden was ik aan de beurt voor het uitstrijkje. En ik twijfelde van tevoren al. Ik had tenslotte totaal geen klachten, voelde me goed en gezond. 

Maar de twijfel is al gezaaid. Wat als je het niet doet en vijf jaar later wordt kanker geconstateerd? Je weet nu al dat ze dan gaan zeggen; had u vijf jaar geleden dat uitstrijkje nou maar gedaan.

Hoe goed bedoeld het ook is, preventieve screening plaatst je in een, op angst gebaseerde, psychologische wurggreep. 

En dus ga je gedwee en legt je intiemste delen bloot, voor het geval dat…

Bij mij kwam er een pap 2 uit. Dat betekent zoiets als, er is niks aan de hand maar we gaan het wel in de gaten houden. Dus enkele maanden later mocht ik nog een keer.  

Dit keer kreeg ik de huisarts aan de telefoon. Het was nu een Pap 3 dus werd ik doorgestuurd naar de gynaecoloog. Oh, en ze melde er ook nog even bij dat het vervolg onderzoek voor mijn eigen rekening kwam maar dat ze me desalniettemin echt op het hart drukte om het te laten doen.

Het kon tenslotte ‘niet goed’ zijn.

Ik voelde hoe de wurggreep strakker aangetrokken werd. Er werd nu dus van mij verwacht dat ik 350 euro zou gaan uitgeven, aan een onderzoek dat ik nooit had laten doen als ik niet was opgeroepen voor dat uitstrijkje. 350 euro die ik op dat moment absoluut niet heb. Maar over het geld mag en moet ik me niet druk maken, er is tenslotte misschien wel iets aan de hand met mijn baarmoeder. Het K woord wordt nadrukkelijk omzeild door termen als ‘onrustige cellen’ en ‘voorstadia’.

Alles in mij komt in opstand. Ten eerste voel ik me kiplekker. Ten tweede ben ik nogal overtuigd van de manier waarop ik eet en de invloed die dit heeft op mijn gezondheid. En ten derde; weet je wel hoeveel leuke dingen ik als bijstandsmoeder met 350 euro kan doen??!! 

Oh en ten vierde ben ik niet zo bang voor een paar onrustige cellen. Zo, ik heb het gezegd. Ik vind dat iedereen die kanker heeft zijn of haar eigen beslissingen moet nemen. Ieder geval zal anders zijn, en afhankelijk van de soort kanker en de plek waar het zich bevind zal de ene situatie meer  levensbedreigend zijn dan de andere. Maar een paar onrustige cellen…. Tja…. zullen die er niet altijd wel ergens in het lichaam zijn?

Maar goed. Ik voel nu geen andere keus meer dan toch maar dat onderzoek te laten doen. Internet en de folder van het ziekenhuis leren me dat het een onderzoekje van niks is. De gynaecoloog onderzoekt het gebied, neemt een biopt af en afhankelijk van wat daar uit komt zal er wel of geen behandeling plaats vinden. 

En dus fiets ik op een zonnige ochtend in juni naar het ziekenhuis. Mezelf toe sprekend dat dit is wat ieder weldenkend, verstandig mens zou doen. Behalve dat zit bij sommige mensen in mijn omgeving de schrik er al in. Wat als?? Dus ook daar voel ik verantwoordelijkheid.

Ik heb volgens mij een bovengemiddeld vriendelijke gynaecologe die het onderzoek zorgvuldig en voorzichtig doet maar ondanks dat vind ik het afschuwelijk.

Noem me een aansteller. Vind er van wat je wilt maar ik vind het ingrijpend. Ik vind het naar. Ik vind het vervelend. En ik wil het nooit weer. 

Na afloop verteld de gynaecologe me dat wat zij zo met haar timmermansoog kan zien het om een voorstadium van baarmoederhalskanker gaat. We moeten nog even het onderzoek van het biopt afwachten maar als het klopt dan zullen ze een heel klein stukje van de baarmoedermond weghalen. Een vriendelijke knik en handdruk later sta ik weer buiten.

Ik heb meer buikpijn dan ik had verwacht maar in in plaats van naar huis te gaan besluit ik mezelf te trakteren op een gebakje. Ik open mijn laptop bij de Bagels&Beans en vraag google de hemd van het lijf over pap 3 en lisexcisie. Echt duidelijk wordt het me allemaal niet. Terwijl de een vooral nadruk probeert te leggen op het feit dat het allemaal nog niet zo veel voorstelt, benadrukt de ander weer het belang om juist tijdig iets te doen. Ik ben dan ook alleen maar meer in verwarring. 

Het meest vervelende vind ik dat ik een systeem in geduwd word. Niemand lijkt echt de moeite te willen nemen het echt goed uit te leggen. Er is een protocol dat zegt hoe het verloop is en als een week later de verpleegkundige belt omdat het inderdaad een Cin 2 is deelt ze me simpelweg mede dat ze even een afspraak wil maken voor de lisexcisie. 

Waarop ik  vraag; en wat als ik het niet doe?

Ik heb geluk. Onze tuinman is natuurkundig arts, gespecialiseerd in kanker. Nee hij is niet tegen reguliere behandeling, hij werkt juist met de artsen samen. En terwijl we even een kopje thee drinken in de overhoop gehaalde tuin durf ik me bij hem te beklagen. Er wordt maar gedaan alsof het niks is dat onderzoek. Het stoort me, en ik voel dat de tranen hoog zitten. Hij erkent hoe ingrijpend het kan zijn en dat helpt me.

Ik heb me ondertussen al verdiept in wat alternatieve dingen die ik zou kunnen doen met supplementen en voeding en check deze even bij hem. Hoewel ik een afspraak gemaakt heb voor de lisexcisie weet ik eigenlijk al; ik ga het niet doen. Mijn lichaam zegt zo overduidelijk NEE. Ik vertrouw daar op. En in dat vertrouwen ga ik aan de slag met mijn eigen plan; niet van buitenaf de aanval aangaan, maar van binnenuit mijn lijf nog meer ondersteuning bieden in haar eigen genezende vermogens.

En dan is het ruim een half jaar later.  En omdat ik natuurlijk ook niet gek ben laat ik wel een uitstrijkje maken. Van alle preventieve screeningen heeft die op baarmoederhalskanker mooi wel de beste resultaten, daar kun je niet omheen. Afhankelijk van welk artikel je leest zou het gaan om 30 tot zelfs 50% minder sterftegevallen!

Een week later heb ik de vrolijke assistente aan de telefoon die mij blij kan vertellen dat mijn Pap 3 een Pap 1 is geworden. Zo zie je maar, zegt ze.

Ja, zo zie je maar.

Tot over 5 jaar.

LET OP: ik ben niet uitgesproken vóór of tegen screening. Ik ben ook niet tegen de behandeling van kanker en ik ben ook niet voor niks doen. Ik ben wel tegen angst zaaien en het mak opvolgen wat in een folder of protocol staat en ik ben heel erg voor het in contact zijn met je ware zelf of intuïtie en op basis daarvan keuzes maken in plaats van je te laten leiden door angst.

Lees hier meer artikelen over de voor en nadelen van screening:

Luc Bonneux: Baarmoederhalskankerscreening: Ja maar…

John McDougall: Early Detection for cancer is a risky business 

Dr. Greger: Why might vegetarians have less HPV?