Het is tijd voor valkuil nummer 2: Vertrouwen op je wilskracht!
Het is best een lange blog geworden, want ik wil het graag goed en volledig toelichten, maar geloof me, dit inzicht is zo groots! Dit heeft voor mij zoveel kwartjes doen vallen en mijn kijk op voeding totaal veranderd.
Als je net hebt besloten iets in je leven te veranderen ben je vol enthousiasme en vertrouwen. Jij WIL dit. Jij gáát dit DOEN!
En niks of niemand kan jou nog stoppen.
Je ziet jezelf al staan in dat strakke zomerjurkje, of moeiteloos 10 km rennen.
En in dat moment dat je de keuze maakt lijk je unstoppable!
En je begint vol goede moed. Je snoept niet meer. Traint elke week 3x. You’ve got this!
En dan gaat het mis. Opeens heb je toch die zak chips te pakken en lig je languit op de bank te snaaien ipv te trainen.
Wil je veranderen? Verander je omgeving.
Waar het misgaat is dat wij denken dat we volledig op onszelf moeten kunnen vertrouwen. Dat we elke keer nee moeten kunnen zeggen tegen ‘verkeerde’ keuzes en ja tegen dat wat we echt willen. In de praktijk werkt het echter niet zo. Brian Wansink die al jaren onderzoek doet naar eetgedrag, haalt in zijn boek Mindless Eating tig van voorbeelden aan waaruit blijkt dat onze omgeving van enorme invloed is op ons eetgedrag.
Zo vinden we duurdere en aangeprezen wijn lekkerder dan goedkopere huiswijn, ook al is het dezelfde wijn met alleen een ander etiket. We eten meer als we het eten op tafel zetten en makkelijk kunnen opscheppen. We eten ook meer als we van een groter bord eten, en we eten meer als ons bord dezelfde kleur heeft als ons voedsel. Ook grootverpakkingen zijn van invloed, hoe groter de bak popcorn hoe meer men er van eet. Zelfs wanneer die popcorn drie dagen oud is eten we er meer van dan wanneer we een kleinere bak, verse popcorn hebben. En het mooiste is, dat we allemaal denken dat ‘wij niet zo zijn’ 🙂
Dr. Doug Lisle die als psycholoog verbonden is aan het McDougall program en werkzaam is op het True North Health Center hamert ook op het aanpassen van je omgeving. Ongezond, bewerkt voedsel zoals koek, chips en ander junkfood heeft een enorme aantrekkingskracht op ons en dat is logisch. In het boek The pleasure trap (waar je me nog vaak over zal horen want ik vind het gewoon een geweldig boek) beschrijft dr. Lisle samen met Dr. Alan Goldhamer hoe bewerkt, zoet en vet voedsel hetzelfde verslavende effect heeft op ons brein als een harddrug. De intensiteit is lager. Uiteraard ben je niet na 1 Mars zo verslaafd dat je niet meer zonder kunt, maar het is hetzelfde deel van het brein dat wordt gestimuleerd en het zijn dezelfde blij makende stofjes (endorfines) die vrijkomen.
Zelf beschrijf ik het vaak zo: We hebben voedsel gecreëerd dat onnatuurlijk lekker is, door stoffen samen te voegen die in de natuur niet in die hoeveelheden en combinaties voorkomen. Zoals vet en zoet, en vet en zout. Hierdoor ervaren we onnatuurlijke smaakbelevingen. Niet alleen is dit voedsel onnatuurlijk ‘lekker’, het is ook onnatuurlijk voedzaam.
Het effect hiervan is tweeledig.
Ten eerste is al het ‘gewone’ voedsel lang zo lekker niet meer, en dat zie je terug in al onze pogingen gezond voedsel lekker te maken. Aardappelen eten we alleen met een sausje, groente met olie en kruiden etc. Bijna niemand kan meer genieten van gewoon voedsel. Gewoon groente of fruit met niks. (En laten we wel wezen, vlees zonder smaakmakers zoals boter en zout is al helemaal niet te doen;-))
Ten tweede is dit voedsel enorm belonend. We hebben namelijk twee primaire instincten. Het ene is overleven, ofwel eten en veiligheid. Het andere is energie besparen. Oftewel, eten met zo min mogelijk moeite staat hoog op onze agenda! Bewerkt voedsel voldoet hier perfect aan.
Een ijsje of snicker biedt je binnen twee happen meer calorieën dan een flinke salade, en dat ook nog eens zonder enkele moeite. Dit voedsel heeft dus een enorme aantrekkingskracht op ons. En je kan er daarom dus ook niet op vertrouwen dat je wel zult ‘aanvoelen’ wat goed voor je is en dat je er wel vanaf zult blijven. Niet in een wereld waarin je omringd bent met voedsel dat je normaal zo feilloze systeem totaal in de war brengt. Pas wanneer je volledig natuurlijk eet zou je weer in contact kunnen komen met het systeem dat je weg wijst naar dat wat je nodig hebt. (Maar dan nog is het moeilijk omdat je brein ook herinneringen heeft opgeslagen en je daarmee voor de gek kan houden).
Alleen mensen en huisdieren zijn te dik
Dieren in hun natuurlijk habitat, die leven en eten zoals ze bedoelt zijn te doen worden niet te dik. Alleen mensen en huisdieren hebben hier problemen mee. De oorzaak hiervoor ligt niet in onze genen, slecht metabolisme of te weinig beweging. De oorzaak is het soort voedsel. Natuurlijk heeft de een meer aanleg om dikker te worden dan de ander maar dit zijn subtiele verschillen. Je hebt niet 30 kg overgewicht door je genen, en je hond of kat ook niet.
Overeten komt ook nauwelijks voor met gewoon gezond voedsel. Ik heb in ieder geval nog nooit gehoord van iemand die ’s avonds op de bank een bak broccoli zit te eten. Wel chips, pizza, worst en kaas.
Ok, en wat nu?
Als je dit inzicht werkelijk tot je door kan laten dringen kun je je leven zo inrichten dat je het resultaat kan behalen dat je beoogt. Afvallen dus.
- Ten eerste is het dus echt belangrijk dat je geen ongezonde voeding voor het grijpen hebt. Als je een open zak chips op je aanrecht hebt liggen en je komt hongerig thuis is het echt wel verdomde moeilijk om daar vanaf te blijven. Ligt er echter alleen een appel en staat er een gezonde maaltijd in de koelkast klaar dan heb je de helft al gewonnen.
- Moet je het wel in huis hebben vanwege huisgenoten of zo, zorg er dan voor dat het opgeborgen is. Ergens ver weg. Het liefste nog achter slot en grendel 🙂
- Werk aan je mindset. Wat je ‘denkt’ over je maaltijd blijkt namelijk ook van invloed te zijn. Als jij gelooft dat je voedsel je maag gaat vullen en je een voldaan gevoel zal geven dan is de kans groot dat dit ook gaat gebeuren.
- Maak boodschappenlijstjes en houd je er aan.
- Zorg dat je een strategie hebt voor moeilijke momenten. Zo heb ik altijd een appel in mijn tas en bijvoorbeeld een zakje noten.
- Probeer voeding te zien als brandstof en andere dingen te vinden om van te genieten.
- Geef jezelf de tijd om af te kikken. Bij True North werken ze bijvoorbeeld met water vasten. Dit ga ik je niet aanraden, want op true north hebben ze dokters die je onderzoeken om te kijken of je wel gezond genoeg bent om te vasten bijvoorbeeld en je hierbij te begeleiden. Maar geef jezelf in ieder geval de tijd om te wennen aan de smaak van gewoon voedsel. Accepteer dat voedsel niet altijd heerlijk en tongstrelend is. Aardappelen met groente is ook gewoon goed eten. En weet je, als je het volhoud kan je straks genieten van een mango zoals je voorheen van een chocolade taart kon genieten.